Meierijstad herdenkt en viert van oorlog naar vrijheid
Dit is Meierijstad
-Ontdek het gebied waar in 1944 de bevrijding van Brabant begon.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog veranderden levens ingrijpend en ook in het landschap zijn nog steeds sporen zichtbaar. Deze zwarte periode in de geschiedenis werd afgesloten met de bevrijding. In 1944 begon de bevrijding van Brabant in Eerde, Sint-Oedenrode en Veghel, toen de eerste parachutisten van Operatie Market Garden hier landden. Weken later volgde de bevrijding van Schijndel, na de verwoestende granaatweken.
-
Herleef en beleef
Herleef en beleef
Volg de fietsroutes langs historische plekken, ontdek de Escaperoute, bezoek het Geronimo museum. Herleef en beleef de bezetting en bevrijding van Meierijstad. Kom, ga mee op (oorlogs)pad.
Bezoek bijzondere locaties
-
-
Agenda
Agenda
Herdenk het verleden en vier de vrijheid hier en nu. Met onze blik gericht op de toekomst. Herdenk en vier met ons mee.
Ontdek de evenementen
-
-
Verhalen
Verhalen
Laat je raken door persoonlijke verhalen uit de oorlogsjaren. "Vrijheid kun je pas echt waarderen als het je ooit is afgenomen."
Lees de verhalen
-
Magazine
Magazine
In het kader van 80 jaar vrijheid is een speciaal magazine uitgebracht over herdenken en vieren in Meierijstad. Deze uitgave is verkrijgbaar bij de bibliotheken in Meierijstad. Je leest het magazine hier online.
Ontdek het magazine
Agenda: herdenk het oorlogsverleden en vier de vrijheid
80 jaar vrijheid herdenken en vieren in Meierijstad
In september 2024 was het 80 jaar geleden dat Meierijstad werd bevrijd. Dit werd groots herdacht door heel Meierijstad. Bekijk hier de compilatie van deze vieringen en herdenkingen terug. Zo kom je weer even in de sfeer.
Bekijk hier de terugblik
Herleef en beleef
-Deze fiets- en wandelroutes, bezienswaardigheden en activiteiten mag je niet missen tijdens jouw bezoek.
-
Podwalk Vlagheide 1944
Beleef deze GPS-gestuurde audiotour, speciaal voor geschiedenisfanaten, wandelliefhebbers en avonturiers. Reis door de tijd en ontdek de strategische rol van de Vlagheide tijdens Operatie Market Garden.
-
Operatie Vlagheide
Stap in de voetsporen van de geallieerden en beleef de geschiedenis van de Vlagheide. Dit spannende en leerzame escaperoute spel neemt je mee langs historische locaties en uitdagende opdrachten.
-
Schotse Highlanders route | Liberation Route Europe
Deze fietsroute door de gemeenten Meierijstad, Sint-Michielsgestel en Boxtel volgt het pad van de soldaten van de Britse 51st Highland Division, die dit gebied in 1944 bevrijdden.
-
Op (oorlogs)pad: Sint-Oedenrode
Machtige monumenten vertellen de verhalen uit de oorlog. Fietsend door de omgeving komt het verhaal van de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding pas echt tot leven.
-
Op (oorlogs)pad: Veghel
Met een hevige knal bij de Aa-brug barstte het oorlogsgeweld los. Spring op de fiets en laat je meevoeren langs bijzondere plekken, zoals Villa Klondike, de Aa-brug en het Pyjamahuis in Erp.
-
Op (oorlogs)pad: Schijndel
Verwoestende granaatweken en heldhaftige verzetsacties. Onderweg tref je bijzondere plekken in Schijndel, Wijbosch, Eerde en Zijtaart.
-
Zelf je route plannen
Gebruik de 'Op (oorlogs)pad' fietsroutekaart om jouw eigen tocht door Meierijstad te plannen.
-
Operatie Market Garden | Liberation Route Brabant
Deze fietsroute (46 km) start bij museum Bevrijdende Vleugels in Best en voert onder meer door Sint-Oedenrode en Eerde. Deze etappe is onderdeel van Liberation Route Brabant en is te vinden bij Visit Brabant.
-
Wandeling Oorlogsjaren in Veghel
Van de oorverdovende knal waarmee in mei 1940 de brug over de Aa werd opgeblazen, tot de bevrijders die hier in september 1944 door de straten reden. Al wandelend ontdek je meer over de oorlogsjaren in Veghel.
Eerdse Molen & Geronimo Museum
In de Sint Antonius molen in Eerde is het Geronimo museum gevestigd. Met unieke voorwerpen, bijzondere verhalen en een heftige geschiedenis op een belangrijke locatie. De molen bevond zich in het najaar van 1944, tijdens operatie Market Garden, dagenlang in de frontlinie en liep flinke schade op.
Bezoek het museum
-
Spitfire Speelmonument
Aan het einde van de oorlog werd op de Vlagheide tijdelijk een geallieerd vliegveld aangelegd. Honderdvijftig spitfires boden vanuit daar luchtsteun in de strijd tegen Duitsland. Op de Vlagheide herinnert het spitfire speelmonument aan het Schijndelse vliegveld B.85.
-
Vector of Memory Vlagheide
Op de Vlagheide landden in 1944, tijdens Operatie Market Garden, honderden geallieerde parachutisten. Tegenwoordig staat hier een Vector of Memory, een monumentale wegwijzer die onderdeel is van het wandelroutenetwerk Liberation Route Europe.
-
Fotobank Operatie Market Garden
Ter ere van de gebeurtenissen rondom Operatie Market Garden in 1944 worden in Meierijstad op vier historische locaties speciale fotobanken geplaatst: de Kuilen in Eerde, Lidwinaklooster in Schijndel, kasteel Henkenshage in Sint-Oedenrode en Villa Klondike in Veghel.
-
Kasteel Henkenshage
Tijdens de laatste en beslissende dagen van Operatie Market Garden was in dit kasteel in Sint-Oedenrode het hoofdkwartier van de Amerikaanse generaal Taylor van de 101st Airborne Division gevestigd. De tuinen rond het kasteel zijn vrij toegankelijk, het kasteel zelf is niet vrij te bezoeken.
-
In het spoor van het Duits Lijntje
Deze spoorlijn is tot op de dag van vandaag verankerd in het landschap en kent een roerige geschiedenis. Tijdens de oorlogsjaren kreeg de lijn onder meer te maken met vervoer van oorlogsmaterieel en gevangenen, sabotage-acties van het verzet en dwingende sancties van de bezetter.
Speciaal voor het onderwijs
In de scholen van Meierijstad gonst het in september en oktober ook van de activiteiten rondom herdenken en vieren van 80 jaar vrijheid. Cultuurkade brengt het uitgebreide aanbod voor scholen samen. Van vrijheidscollege tot verhalenroute en van pop-up museum tot speurtocht in het archief.
Ga naar Cultuurkade
Persoonlijke verhalen: laat je raken
-"Het schieten houdt niet op. En ik hoor explosies. Komen de Duitsers terug? Ik voel hoe mijn stem trilt."
-
Hier verrees mijn phoenix
In een periode vol bruut geweld en bloedvergieten hield liefde mensen op de been. Ook de liefde tussen de Amerikaanse Elaine Smith en haar parachutist Carman Ladner is veelbelovend. Maar hun verhaal eindigt op tragische wijze in Eerde.
-
De Duitse badjuffrouw
Ontdek het verhaal van de Duitse badjuffrouw Paula Pottgiesser en haar Veghelse echtgenoot. Vanuit hun boekenwinkel in de Molenstraat vangen ze Joodse vluchtelingen op. Een kaboutertje in de etalage speelt daarbij een belangrijke rol.
-
Het dagboek van Hanneke
Een fragment uit het boek Hannekelief! Een verhaal van een Joods meisje wat ondergedoken zat in het Brabantse dorp Eerde. "Het schieten houdt niet op. En ik hoor explosies. Komen de Duitsers terug? Ik voel hoe mijn stem trilt."
-
Vrijheid moet je koesteren
De Veghelse Renée Wolf-Pinto vertelt op scholen over haar ervaringen als joods onderduikmeisje. "Ik zie ons nog lopen. Hand in hand door een dik pak sneeuw. Het was hartstikke koud. We waren bang, hadden geen idee wat ons te wachten stond."
-
We komen allemaal terug
Emma is pas drie jaar als ze samen met haar zussen Lies en Jetty zeulend met grote koffers wordt gezien in de Veghelse Hoofdstraat. De Joodse zusjes gaan op transport. "We hebben niemand kwaad gedaan. We komen allemaal terug.”
-
Als mens zijn we gelijk
Het is september 1944. Koos van Schaïk (26 jaar) is werkzaam als zuster bij het Rode Kruis. In Sint-Oedenrode is een noodhospitaal ingericht. Zojuist is een gewonde Duitser binnengebracht. De jonge zuster staat voor een dilemma.
-
Het Pyama House in Erp
Het huis van de familie Otten in Erp was tijdens de Tweede Wereldoorlog een cruciale schuilplek voor gestrande piloten en bemanningsleden. De geallieerde militairen werden vanuit hier op weg geholpen, terug naar hun thuisbasis.
-
De Elfde Man
In het najaar van 1943 stort op de grens van Sint-Oedenrode en Eerde een bommenwerper neer. De Elfde Man is een zesdelige podcastserie over de Amerikaanse piloot die daarbij spoorloos verdwijnt. Heeft hij het gered? Waar is hij gebleven?
-
Stil Verdriet
Een jonge moeder die de schuilkelder net niet bereikt. Een man die ondanks naderend geweld zijn huis niet wil ontvluchten. Vijf kinderen die spelend met achtergebleven oorlogstuig een gruwelijke dood vinden. Stil Verdriet in het Veghel van 1944.
-
Burgemeester Verheijen
Herman Verheijen is tijdens de Tweede Wereldoorlog burgemeester van Erp. In augustus 1944 weigert hij een bevel van de Duitse bezetter op te volgen. Hij wordt opgepakt, afgevoerd en overlijdt op 12 maart 1945 in concentratiekamp Buchenwald.
-
Hell's Highway
“1944. Eerde. Een dorp dat relatief rustig de oorlog doorkwam. Tot die ene dag. Een zondag die het leven van veel, heel veel mensen op slag zou veranderen." Met deze woorden begint de documentaire van Omroep Meierij over Operatie Market Garden.
-
De granaatweken in Schijndel
Op 23 oktober 1944 wordt Schijndel bevrijd. Daar gaan vijf verwoestende weken in de frontlinie aan vooraf. De strijdende partijen bestoken elkaar met ontelbare granaten. Velen daarvan komen in Schijndel en Wijbosch neer.
-
Nooit meer thuiskomen
Het is september 1944. Tussen Olland en Rooi wordt nog hard gevochten. De Duitsers geven hun veroverde meters niet prijs. Jacob 'de Zeeuw' weet dat als de Duitsers zijn huis aan de Ollandseweg gaan doorzoeken, er geen weg terug is.
-
Het graf met de helm
Op de Martinusbegraafplaats in Sint-Oedenrode vind je het graf met de helm. Op de grafsteen staat de naam Josef Schrijnemaekers, overleden op 12 mei 1940. Josef was geen Rooienaar, maar zijn laatste uren waren daar wel.
-
Verzet bij de rijwielhandel
Veghel, begin september 1944. Rijwielhandelaar, postbeambte en verzetsman Antoon Kuijper sorteert de post op het postkantoor, als hij een slecht voorgevoel krijgt bij een specifieke envelop. Geadresseerde: een 'foute' Veghelaar. Afzender: onbekend.
-
Emotionele ervaring aan beide kanten van de oceaan
Operatie Market Garden is in volle gang. De zesjarige Martin woont in Sint-Oedenrode en treft tijdens het buitenspelen een Amerikaanse soldaat in een schuttersput. De bijzondere ontmoeting zal hem zijn hele leven bij blijven.
-
Hier rust onze lieveling
Het is voorjaar 1945. De bevrijding in het najaar van 1944 is in de omgeving van Schijndel niet zonder slag of stoot verlopen. De verwoesting is groot, de veerkracht van de inwoners des te groter.
-
Piloten in de Pompstraat
Het is een opvallende speling van het lot: een schilderende Engelse militair die als onderduiker een schuilplaats vindt bij een Schijndelse kunstenaar. Wat schreef Leslie Dowson later in een brief aan Jan Heesters?
-
Historie op je bord
Bedenk een eigentijds gerecht met producten die in de oorlogsjaren ‘op de bon’ waren, of gemakkelijk verkrijgbaar. Met die opdracht ging chefkok Sietse Blummel aan de slag.
-
De loopgraven lagen achter ons huis
Als jong meisje maakt Tilly van der Vleuten-Hellings (89) uit Schijndel de oorlog bewust mee. Duitsers die door de straat marcheren, granaten die fluitend over je hoofd vliegen en boerderijen die in brand staan. De beelden staan op haar netvlies.
In de buurt
-Meer weten over de Tweede Wereldoorlog? Een bezoek aan deze Brabantse musea is zeker de moeite waard.
-
Bevrijdende Vleugels
Museum Bevrijdende Vleugels in Best vertelt het heftige verhaal van - onder meer - de bevrijding van Zuid-Nederland aan het einde van de Tweede Wereldoorlog.
-
Nationaal Monument Kamp Vught
Nationaal Monument Kamp Vught is een herinneringscentrum, gevestigd op een deel van het voormalig concentratiekamp. Bezoek de expositie met de audiotour.
-
Gijzelaarskamp Beekvliet
In Sint-Michielsgestel ontdek je het verhaal van de gegijzelde wetenschappers, schrijvers, politici en andere intellectuelen die hier gevangen zaten.
-
Oorlogsmuseum Overloon
Het Oorlogsmuseum in Overloon (geopend in 1946) is het oudste museum over de Tweede Wereldoorlog in West-Europa, en bovendien het grootste oorlogsmuseum van Nederland.
Battle Field Tours
Diverse aanbieders organiseren Battle Field Tours. Die zijn ook te boeken rondom Operatie Market Garden en Hells Highway. Daarbij worden onder meer Sint-Oedenrode, Eerde en Veghel aangedaan.
Interesse? Stap in de voetsporen van onze bevrijders en ga op pad met The Battlefield Explorer, Battlefield Tours of VE Tours. Of ga online op ontdekkingsreis met Digital Battlefield Tours.
Laat het onderwerp jou niet los?
-Je ontdekt nog veel meer informatie en verhalen op deze websites.