MeierijHop: lokaal geteelde hop terug van weggeweest

Helemaal aan de rand van Meierijstad, in het buitengebied van het dorp Boskant bij Sint-Oedenrode. Omringd door percelen van de naburige boomkweker. Daar ligt het hopveld van Leo en Frank Vos. Vader en zoon zijn veehouders en akkerbouwers en runnen sinds 2021 samen MeierijHop. Professionele hopteelt in een regio die een eeuwenoude historie kent rond deze teelt. De hopplantage in Boskant is goed voor 600.000 liter bier per jaar. 

Snelgroeiende hopranken 

Rijdend over de Donderdonksedijk kun je het hopveld van de familie Vos niet missen. Op het perceel van ruim een hectare groot steken houten palen meters hoog boven het veld uit. In het najaar en de winter is hier weinig te zien van de tweeduizend hopplanten die in de grond overwinteren. In het voorjaar beginnen de planten aan een imposante groeispurt. Binnen enkele maanden schieten de scheuten zeven meter de lucht in. In de hopbellen (de bloemen van de klimplant) zit lupuline. Dat maakt hop een onmisbare grondstof van bier. Voor een langere houdbaarheid en de kenmerkende bittere smaak.

"Aan het begin van het seizoen krijgt elke plant twee klimdraden en helpen we de scheuten met aanlijnen. In juli zijn de ranken op hun hoogst en verschijnen de eerste hopbellen. In september zijn ze klaar voor de oogst. De pluktijd is heel druk. De hele familie helpt dan mee, van jong tot oud."

Leo en Frank Vos, MeierijHop

Oogsten, plukken, drogen 

Naast het hopveld staat een hal met een imposante hopplukmachine, droogkast en koelcel. Want bij de oogst en verwerking van de hop komt heel wat kijken, legt Leo uit: "We ontdekten al snel dat we een stuk moesten professionaliseren om deze hoeveelheid te kunnen verwerken. Het plukken van één hoprank is een uur handwerk. Met vierduizend ranken was dat ondoenlijk. We vonden een geschikte hopplukmachine in Duitsland, die we hiernaartoe haalden. Van dit soort machines is maar een handvol in bedrijf in Nederland. De meterslange hopranken gaan in hun geheel in de machine om de hopbellen van de strengen en bladeren te scheiden. Daarna gaan de hopbellen in de drielaagse droogruimte. Die is maximaal zestig graden, zodat de kwaliteit van de hop goed behouden blijft. Na een uur of zes, zeven zijn de hopbellen precies goed. Dat hoor je en dat voel je als je er met je hand doorheen gaat: fingerspitzengefühl. Na het drogen en acclimatiseren wordt de hop tot korrels geperst, gewogen en vacuüm verpakt. Binnen 24 uur na de oogst ligt de hop in de koelcel. Kant en klaar voor levering aan lokale brouwers die er mooie streekbieren van maken. Onze hop wordt in een laboratorium onderzocht op alfazuurgehalte en kwaliteit en we zijn gecertificeerd op voedselveiligheid." 

Lokale hopcultuur 

Centennial. Cascade. Saphir. Saaz. Target. Willamette. De hopsoorten die op het Boskantse veld staan hebben prachtige internationaal klinkende namen. "We hebben hier zes verschillende variëteiten. Van bitter tot aromatisch. Elk ras heeft zijn eigen kenmerken. Onze planten zijn gecertificeerd en komen uit de omgeving van München. Dat is een van de grootste hopregio's ter wereld. Die streek is bekend vanwege de Beierse biercultuur en bierfesten," weet kenner Leo. Ook de Meierij kent een eeuwenoude historie rondom hop. Schijndel was lange tijd het middelpunt van de hopteelt in deze regio. Zo stamt het oudste bericht over Schijndelse hopteelt uit 1400. De hopteelt verdween hier rond 1900 vrijwel geheel, maar is inmiddels weer terug in deze streek. Net als de belangstelling voor ambachtelijk bierbrouwen. Leo: "Het klimaat hier is heel passend voor de hopteelt. Net als de leemhoudende zandgrond waarop we telen. Het is fijn dat we kunnen bijdragen aan de productie van hoogwaardige streekproducten. Daar zijn we trots op." 

Ambachtelijk streekbier 

Benieuwd naar biertjes die gebrouwen zijn met hop van MeierijHop? Niet ver van de boerderij van de familie Vos ligt café-restaurant De Vriendschap. Hier hebben ze acht speciaalbieren op de tap. Waaronder KUVO, Ons Oerpils Boskant. En een eindje verderop ligt streekbelevingscentrum de Gasthuishoeve, waar het bier van de Rooise brouwers van RBM wordt geschonken. Zij brouwen ook met MeierijHop. Op een meer exclusieve manier de hop van eigen bodem proeven? In het voorjaar serveren sommige restaurants in de regio hopscheuten, de jonge uitlopers van de hopplant. Een echte delicatesse die qua uiterlijk lijkt op taugé en een nootachtige smaak heeft. Tip voor de culinaire fijnproevers.

(februari 2024)