200 jaar Zuid-Willemsvaart Kom, maak het mee

Van 30 mei t/m 30 juli is in het RAADhuis in Schijndel de Dat Wat Blijft-kanaalkast te zien, vol met bijzondere filmpjes en objecten over de Zuid-Willemsvaart. Deel ook jouw onvergetelijke kanaalverhaal in de brievenbus van de kast.

Van 19 t/m 24 juli is aan de Veghelse Noordkade de drijvende tentoonstelling Dat Wat Blijft van kunstenaar Monique Broekman te bezoeken. De expositieboot over leven en werken langs het kanaal is open van 14.00 tot 18.00 uur (en op 21 juli tot 20.15 uur).

Als aandenken aan het 200-jarig jubileum komt er een blijvend kunstwerk. De Kunststichting exposeert de ontwerpen voor dit kunstwerk tijdens Fabriek Magnifique (22-24 juli). Laat jouw stem horen: welk ontwerp spreekt jou het meeste aan?

Natuurlijk kun je de Zuid-Willemsvaart ook vanaf het water beleven. Bijvoorbeeld met de boot van de Waterproeverij. Of iets actiever: ga met een supboard op pad. Informeer bij Noordkade Uitjes naar de mogelijkheden. 

Op donderdag 21 juli, voorafgaand aan het Concert aan de Haven, vindt een themabijeenkomst plaats voor genodigden uit het bedrijfsleven. Interessante sprekers rondom verleden, heden en toekomst staan op het programma. 

Cultuurkade biedt samen met partners een educatief programma over verleden, heden en toekomst van het kanaal. Van escapekist tot boottocht. Van dans en kunst tot het bouwen van een eigen duurzame omgeving.

Ruim 700 kinderen deden dit voorjaar mee aan De Vaart Vertelt. Ze maakten een boottocht, gingen aan wal bij Van Berkel en in een galmende zeecontainer klonk hun dichttalent. De gedichten zijn deze zomer te bewonderen in de Bibliotheken in Meierijstad.

Dit najaar exposeert Museum Jan Heestershuis de verzamelde en verfilmde verhalen, objecten, schilderijen, borduurwerken en foto’s op zeildoek van de varende expositie Dat Wat Blijft van Monique Broekman.

Op 11 mei werd in Meierijstad het boek 'Twee kanalen vol verhalen' gepresenteerd. Auteur Domien van der Meijden beschrijft in het rijk geïllustreerde boek vele uiteenlopende onderwerpen rondom 200 jaar Zuid-Willemsvaart en bijna 10 jaar Maximakanaal.

Vroeger woonden sluiswachters met hun gezin bij de sluis. Schippers konden bij nacht en ontij de sluiswachter wakker kloppen. Hoe anders gaat dat nu. Sluis Schijndel, in 1993 gebouwd ter vervanging van sluis 2 en sluis 3, heeft een mooi kantoor. Daar volgt personeel van Rijkswaterstaat achter beeldschermen het scheepvaartverkeer. Ontdek het verhaal over Sluis Schijndel en nog veel meer verhalen in het recent verschenen boek Twee kanalen vol Verhalen.

Marianne van Heeswijk is geboren aan de Zuidkade in Veghel. Haar opa richtte Victoria mengvoeders op. Ze ging op bezoek bij de fabriek en haar neef Jan-Willem, die daar een periode directeur is geweest. Ook nam ze een kijkje in haar ouderlijk huis aan het kanaal. Dat riep intense herinneringen op. Dit verhaal is onderdeel van de drijvende expositie Dat Wat Blijft van Monique Broekman. Bezoek haar binnenvaartschip 19 t/m 24 juli aan de Veghelse Noordkade.

Honderden arbeiders groeven 200 jaar geleden het kanaal met de hand uit. Veel van hen kwamen niet uit deze regio, maar uit Luik en de veenkoloniën in Drenthe. Ze leefden onder slechte omstandigheden in keten, tenten en woonwagens. Een deel van de inwoners van Keldonk zou van hen afstammen. In het dorp staat het beeld De Kanaalgraver. Meer over deze geschiedenis lees je in de Canon van Meierijstad.

Niet lang na de aanleg van het kanaal werd in Veghel een binnenhaven aangelegd. Door goede verbindingen via schip, trein, en tram vestigden veel handelaren, koop- en ambachtslieden zich in Veghel. Zo ook de Coöperatieve Handels Vereniging (CHV). Inmiddels zijn de graansilo's en mengvoederfabrieken op de Noordkade getransformeerd tot een drukbezocht, gezellig en multifunctioneel uitgaansgebied. Daar vlakbij ligt de passantenhaven.

Rick Terwindt, kanaaldichter en milieukundige bij de Van Berkel Groep, ging in gesprek met een van de oprichters van het bedrijf aan de Zuid-Willemsvaart: Harrie van Berkel. Wat begon met één tractor, is uitgegroeid tot een logistiek bedrijf met ruim tweehonderd mensen in dienst. Dit verhaal is onderdeel van de drijvende expositie Dat Wat Blijft van Monique Broekman. Bezoek haar binnenvaartschip 19 t/m 24 juli aan de Veghelse Noordkade.

Bij de aanleg van de Zuid-Willemsvaart kreeg Boerdonk geen vaste brug over het water. Wel kwam er een pontveer, voor de overtocht van personen, vee en karren. In de Tweede Wereldoorlog raakte het veerbootje beschadigd en werd het veer uit de vaart genomen. Het woonhuis van de veerman werd café-restaurant ’t Veerhuis, dat tot 2018 in bedrijf was. Heemkundekring Erthepe maakte een video ter herinnering aan deze bijzondere plek.

Bernard Vissers van heemkundekring Vehchele bracht vroeger met zijn vader op een houten kar met paard suikerbieten naar de Zuid-Willemsvaart. Als kind verwonderde hij zich over de bijzondere namen van de schepen en droomde hij ervan om mee te reizen. Dit verhaal is onderdeel van de drijvende expositie Dat Wat Blijft van Monique Broekman. Bezoek haar binnenvaartschip 19 t/m 24 juli aan de Veghelse Noordkade. 

Volgeladen vrachtschepen varen af en aan over de Zuid-Willemsvaart. Goed opgeborgen in het ruim van een van die schepen voer ooit De Nachtwacht over het kanaal. In de oorlogsjaren werd het meesterwerk van Rembrandt in veiligheid gebracht in de Sint-Pietersberg. Later werd de kunstschat deels over water terug naar het Rijksmuseum vervoerd. Meer over dit verhaal en andere kanaalverhalen ontdek je op de website van het Brabants Historisch Informatiecentrum.