200 jaar Zuid-Willemsvaart Kom, maak het mee

De Zuid-Willemsvaart: het kanaal van 's-Hertogenbosch tot aan Maastricht. In 1822 ging de eerste schop van de kanaalgravers de grond in. In 1826 was het immense graafwerk klaar. Het kanaal heeft veel welvaart en groei van bedrijvigheid en werkgelegenheid gebracht. Tot op de dag van vandaag profiteert Meierijstad van deze infrastructuur en de economische voorspoed die het brengt.

Waterweg en levensader

De Zuid-Willemsvaart - in de volksmond ’t kanaal’ - is van iedereen. Jong en oud komt erlangs. Over haar bruggen, langs de sluis van Schijndel en de Veghelse Haven. Onlosmakelijk verbonden met ons landschap.
Voor en door Meierijstad

Samen vieren we al het moois dat de Zuid-Willemsvaart ons heeft gebracht en nog gaat brengen.
Voorspoed en verbinding

Het kanaal bracht voorspoed en verbinding. Niet alleen met de grote handelsplaatsen, maar ook met elkaar. Het maakte dat Meierijstad kon uitgroeien tot economische hotspot.

Verhaal van het Kanaal

René Bastiaanse ‘wandelt en vaart’ van Den Bosch naar Veghel vanwege het 200-jarig bestaan van de Zuid-Willemsvaart. Hij begint zijn Zuid-Willemsvaart avontuur in Den Bosch. Maar vanaf daar met een roeibootje naar Veghel, daar heeft cameraman Leon zo zijn bedenkingen bij. Het 'Verhaal van het kanaal' is een 5-delige serie van Omroep Meierij.

Ontdek Het Verhaal van het Kanaal

Dichtbundel De Vaart Vertelt

Ruim 700 kinderen deden dit voorjaar mee aan De Vaart Vertelt. Ze maakten een boottocht, gingen aan wal bij Van Berkel en in een galmende zeecontainer klonk hun dichttalent, onder begeleiding van stadsdichter Rick Terwindt. Hij bracht de bundel De Vaart Vertelt uit.

Ontdek de dichtbundel
Kunstwerk

Er wordt een blijvend kunstwerk ontwikkeld in het teken van 200 jaar Zuid-Willemsvaart. De Kunststichting exposeerde mogelijke invalkshoeken voor dit kunstwerk tijdens Fabriek Magnifique. Bezoekers deelden hun ideeën.

Bekijk een impressie
Waterproeverij en suppen

Natuurlijk kun je de Zuid-Willemsvaart ook vanaf het water beleven. Bijvoorbeeld met de boot van de Waterproeverij. Of iets actiever: ga met een supboard op pad. Informeer bij Noordkade Uitjes naar de mogelijkheden.

Ervaar het water
Beholders

Het internationale documentairefestival Beholders laat je inspireren, verrassen, confronteren en verwonderen. Bij de editie in 2022 waren drie documentaires te zien over water(wegen): River, The North Drift en Water, the strangest liquid.

Ga naar Beholders
Expositie Dat Wat Blijft

Tijdens Fabriek Magnifique lag aan de Veghelse Noordkade de expositieboot van Dat Wat Blijft, van kunstenaar Monique Broekman. Najaar 2022 was de bijzondere expositie over leven en werken langs het kanaal te zien in Museum Jan Heestershuis in Schijndel.

Ontdek Dat Wat Blijft
Speciaal voor het onderwijs
Speciaal voor het onderwijs

Cultuurkade realiseerde samen met partners een educatief programma over verleden, heden en toekomst van het kanaal. Van escapekist tot boottocht. Van dans en kunst tot het bouwen van een eigen duurzame omgeving.
Themabijeenkomst ondernemers
Themabijeenkomst ondernemers

Op 21 juli 2022 vond een netwerk- en themabijeenkomst plaats voor ondernemers uit Meierijstad. Op het programma stonden inspirerende sprekers rondom verleden, heden en toekomst van de binnenvaart.
Twee kanalen vol verhalen
Twee kanalen vol verhalen

Op 11 mei 2022 werd in Meierijstad het boek 'Twee kanalen vol verhalen' gepresenteerd. Auteur Domien van der Meijden beschrijft in het rijk geïllustreerde boek vele uiteenlopende onderwerpen rondom 200 jaar Zuid-Willemsvaart en bijna 10 jaar Maximakanaal.

Concert aan de Haven

Op donderdagavond 21 juli 2022 vond aan de Noordkade een groot muziekspektakel plaats. Op het buitenpodium aan de haven schitterden bigband BBF met gastmusici, befaamde lokale artiesten, jong talent uit Meierijstad en Alain Clark.

Bekijk de aftermovie

Verleden, heden en toekomst

De Zuid-Willemsvaart werd met de schop uitgegraven, 200 jaar geleden. Een natte streep door het land, die gemeenschappen spleet én voorspoed bracht. In het Brabants Dagblad verscheen een mooie verhalenserie over het kanaal. "Grote schepen op batterijen: dát is de toekomst van de Zuid-Willemsvaart," zo is te lezen in het slotartikel van de serie. In de eerdere delen komen verleden en heden aan bod.

Ontdek de verhalen
Bij nacht en ontij

Vroeger woonden sluiswachters met hun gezin bij de sluis. Schippers konden hen bij nacht en ontij wakker kloppen. Hoe anders gaat dat nu. Sluis Schijndel, in 1993 gebouwd ter vervanging van sluis 2 en sluis 3, heeft een mooi kantoor. Daar volgt personeel van Rijkswaterstaat achter beeldschermen het scheepvaartverkeer. Ontdek meer over Sluis Schijndel en vele andere verhalen in het boek Twee kanalen vol Verhalen.

Bestel het boek
Intense herinneringen

Marianne van Heeswijk is geboren aan de Zuidkade in Veghel. Haar opa richtte Victoria mengvoeders op. Ze ging op bezoek bij de fabriek en haar neef Jan-Willem, die daar een periode directeur is geweest. Ook nam ze een kijkje in haar ouderlijk huis aan het kanaal. Dat riep intense herinneringen op. Dit verhaal is onderdeel van de varende expositie Dat Wat Blijft van Monique Broekman.

Bekijk het voorproefje
De kanaalgravers

Honderden arbeiders groeven 200 jaar geleden het kanaal met de hand uit. Veel van hen kwamen niet uit deze regio, maar uit Luik en de veenkoloniën in Drenthe. Ze leefden onder slechte omstandigheden in keten, tenten en woonwagens. Een deel van de inwoners van Keldonk zou van hen afstammen. In het dorp staat het beeld De Kanaalgraver. Meer over deze geschiedenis lees je in de Canon van Meierijstad.

Lees het verhaal
Zet voet aan de kade

Niet lang na de aanleg van het kanaal werd in Veghel een binnenhaven aangelegd. Door goede verbindingen via schip, trein en tram vestigden veel handelaren, koop- en ambachtslieden zich in Veghel. Zo ook de Coöperatieve Handels Vereniging (CHV). Inmiddels zijn de graansilo's en mengvoederfabrieken op de Noordkade getransformeerd tot een multifunctioneel uitgaansgebied.

Ontdek De Noordkade
Verleden en toekomst

Rick Terwindt, kanaaldichter en milieukundige bij de Van Berkel Groep, ging in gesprek met een van de oprichters van het bedrijf aan de Zuid-Willemsvaart: Harrie van Berkel. Wat begon met één tractor, is uitgegroeid tot een logistiek bedrijf met ruim tweehonderd mensen in dienst. Dit verhaal is onderdeel van de varende expositie Dat Wat Blijft van Monique Broekman.

Bekijk het voorproefje
Oversteek met veerpont

Bij de aanleg van de Zuid-Willemsvaart kreeg Boerdonk geen vaste brug over het water. Wel kwam er een pontveer, voor de overtocht van personen, vee en karren. In de Tweede Wereldoorlog raakte het veerbootje beschadigd en werd het uit de vaart genomen. Het woonhuis van de veerman werd café-restaurant ’t Veerhuis, dat tot 2018 in bedrijf was. Heemkundekring Erthepe maakte een video ter herinnering.

Ontdek het veerhuis
Camping op het water

De zon schittert op het water. Bootjes dobberen tussen de houten steigers. Op het Heilig Hartplein in Veghel staat een havengebouw met toiletten, douches, wasmachines en huurfietsen. Een camping op het water, zo zou je de passantenhaven kunnen noemen. Havenmeester Jaap Kastermans: "Dat we zo dicht bij het winkelcentrum en de Noordkade zitten maakt onze haven uniek."

Ontdek de haven
Suikerbieten naar het kanaal

Bernard Vissers van heemkundekring Vehchele bracht vroeger met zijn vader op een houten kar met paard suikerbieten naar de Zuid-Willemsvaart. Als kind verwonderde hij zich over de bijzondere namen van de schepen en droomde hij ervan om mee te reizen. Dit verhaal is onderdeel van de varende expositie Dat Wat Blijft van Monique Broekman.

Bekijk het voorproefje
Nachtwacht op doortocht

Volgeladen vrachtschepen varen af en aan over de Zuid-Willemsvaart. In het ruim van een van die schepen voer ooit De Nachtwacht over het kanaal. In de oorlogsjaren werd het meesterwerk van Rembrandt in veiligheid gebracht in de Sint-Pietersberg. Later werd de kunstschat deels over water terug naar het Rijksmuseum vervoerd. Ontdek meer over dit verhaal en andere kanaalverhalen bij het Brabants Historisch Informatiecentrum.

Bezoek het BHIC