"Samen bidden en samen werken, dat is het mooiste."
‘Ora et labora’ staat in sierlijke letters boven de ingang van het Sint Jozefklooster aan de Pastoor van Erpstraat in Schijndel. ‘Bid en werk’, is de vertaling van de Latijnse spreuk. Voor de Schijndelse Zusters van Liefde zijn het wezenlijke en gelijkwaardige onderdelen van hun spirituele levenswijze.
Twee eeuwen
Werken deden de Zusters van Liefde vooral op het gebied van zorg en onderwijs. In Schijndel stichtten ze onder meer een meisjesschool, weeshuis, kweekschool, consultatiebureau, ziekenhuis en verzorgingshuis. De zusters zijn bijna twee eeuwen lang van grote betekenis geweest voor de Schijndelse gemeenschap.
Foto's: postulanten, novicen en aspiranten (zusters in spe en jonge zusters). Bron: Heemkundekring Schijndel - SchijndelWiki
Moederhuis
In 1836 werd de congregatie van de Zusters van Liefde in Schijndel opgericht. Het moederhuis aan de Pastoor van Erpstraat is een rijksmonument, gebouwd tussen 1869 en 1878. Het bevat appartementen waarin de zusters wonen. Zij zijn tegenwoordig allemaal gepensioneerd.
Levenskeuze
In 2020 blikt zuster Agnes Vos (algemeen overste van de Zusters van Schijndel) in een uitzending van KRO-NCRV terug op hoe ze zestig jaar eerder intrad in het klooster. “Je maakt een levenskeuze. Je hoopt je daarin goed thuis te voelen en wel te bevinden. En daardoor voor mensen om je heen iets te kunnen betekenen, soms veel te mogen betekenen. Dat vind ik het allerbelangrijkste.”
Bidden en werken
In datzelfde jaar sprak Omroep Meierij met zuster Marcelliana. Gevraagd naar de mooiste dag van haar leven, vertelde de 106-jarige zuster een jaar voor haar overlijden: “Ik heb zoveel mooie dagen gehad. Werk dat ik soms met veel moeite moest doen, heb ik ook met vreugde gedaan. Ik heb dikwijls mogen helpen en zorgen. Ik was altijd het liefste met de medezusters op gebedsdiensten of aan tafel. Samen bidden en samen werken. Dat is het mooiste. En dat is het nog steeds.”
Foto's: hoofdbesturen van de kloosterorde door de tijd heen. Bron: Heemkundekring Schijndel - SchijndelWiki
Hoe het begon
In 1831 werd de 34-jarige Antonius van Erp pastoor van Schijndel. Hij ontfermde zich over arme en zieke mensen. Al snel begon de gedreven pastoor een katholieke meisjesschool in het dorp. Na een moeizame start groeide de school en ontstond er een tekort aan leerkrachten. Pastoor van Erp richtte daarom een kloosterorde op.
De congregatie
In 1836 zag de ‘Congregatie van de Zusters van Liefdadigheid van Jezus en Maria, de Moeder van den Goeden Bijstand’ het levenslicht. In de volksmond: de Zusters van Liefde of Zusters van Schijndel. Maria de Bref trad als zuster Vincentia als eerste in. In de beginjaren leden de Zusters van Liefde een streng leven in armoede. Ze werkten hard in het onderwijs en de armenzorg. Later kwam de congregatie tot bloei.
Alles heeft zijn tijd
In 1861 overleed pastoor van Erp plotseling. De congregatie groeide door en in de periode tot 1929 kwamen er ruim dertig nieuwe kloosters bij. Vooral in Brabant, maar ook aan de andere kant van de wereld. De zusters maakten zich verdienstelijk met goede werken zoals onderwijs, zieken- en bejaardenzorg. In de Nederlandse kloosters van de congregatie treden sinds 1975 geen zusters meer in. Hun aantal neemt sindsdien gestaag af.
Op basis van ruim zes jaar onderzoek schreef Henk Beijers een lijvig boek over de Zusters van Liefde en hun grote betekenis voor de Schijndelse samenleving (1836-2011): Alles heeft zijn tijd.
-
In 1933 openden de Zusters van Liefde Huize Lidwina, waar kinderen werden geboren en ouderen verzorgd. Tijdens de oorlogsjaren vingen de zusters er gewonde en gestrande militairen op. Tegenwoordig vind je hier wijkcentrum Het Gasthuis.
-
Tegenover het Sint-Jozefklooster is de gevel van de kloosterboerderij verwerkt in een nieuw wooncomplex. "Als novice raapte ik aardappelen in het veld en sjouwde met emmers melk. De kippen mocht ik voeren tijdens zangles, zingen was niet mijn talent.”
-
Bij het klooster staat het kunstwerk ‘Nieuw Leven’ van Ru van Rossem. Het werd gemaakt voor het 150-jarig bestaan van de congregatie in 1986. De paarden staan symbool voor de voortrekkersrol van de zusters.
-
-
-
Ontdek het erfgoed
Van kloosters met maatschappelijke herbestemming tot kerken en kapellen waar mensen rust en bezinning vinden.
Ontdek meer religieus erfgoed op Bezoek Meierijstad.
Ontdek het erfgoed