"We komen allemaal terug"
De drie zusjes Van der Sluis uit Veghel. Emma, de jongste, was pas drie jaar oud, Jetty 14 jaar en Lies 16 jaar. Er zijn nog oude inwoners van Veghel die ze alledrie hebben zien lopen. Met grote koffers zeulend door de Hoofdstraat. Samen met moeder Bertha op weg naar de bus die hen naar Den Bosch bracht. Ze werden met de trein op transport gesteld naar het oosten. En daarna vermoord in concentratiekamp Auschwitz. Drie meisjes uit Veghel... Hun vader Aaron was al eerder, na een oproep van de Duitse bezetter, vertrokken naar een werkkamp. Vader Van der Sluis zei: "We hebben niemand kwaad gedaan, we komen allemaal terug." Die voorspelling kwam niet uit. Ook Aaron overleefde de holocaust niet. Hij is uitgeput gestorven in Polen.
Struikelstenen
Het meer uitgebreide verhaal van de familie Van der Sluis is te lezen op de website van Stichting Struikelstenen Meierijstad. Struikelstenen zijn kleine gedenkstenen die worden gelegd bij de laatste woonadressen van de slachtoffers. In Nederland liggen meer dan 1.000 struikelstenen, in heel Europa bijna 100.000. In Meierijstad vind je ze hier:
- Hoofdstraat 65 Veghel: Arnold en Bertha van der Sluis (48 en 41 jaar) en hun dochters Lies (16 jaar), Jetty (14 jaar) en Emma (3 jaar).
- Hoofdstraat 21 Veghel: Emma de Winter-Cohen (75 jaar), Erna Sara Neustadt (49 jaar) en Alida Schuijer-van Emmen (58 jaar).
- Heuvelstraat 13 Veghel: Kaatje de Winter (72 jaar) en Leentje de Winter (67 jaar).
- Heuvelstraat 16 Veghel: Hertog de Winter (77 jaar), Johanna de Winter-Hertog (66 jaar), Jules de Winter (36 jaar).
- Gasthuisstraat 5 Veghel: Nico Wolf (24 jaar) en Nico Nathan Wolf (28 jaar).
- NCB-Laan 6 Veghel: Job de Groot (82 jaar) en Rosa Meijer-de Groot (75 jaar).
Joodse gemeenschap
In de achttiende eeuw vestigden joodse families zich in de Meierij. In Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel bouwden ze hun eigen synagoge. Ook kwam er een joods kerkhof in Schijndel. In 1940, toen Nederland werd bezet, woonden alleen nog in Veghel joodse families, in Schijndel en Sint-Oedenrode niet meer. Lees meer over de joodse gemeenschap tijdens de oorlogsjaren in de Canon van Meierijstad.
Is herdenken wel genoeg?
In 2022 zond Omroep Meierij een drieluik uit, waarin ook het verhaal van de zusjes Van der Sluis en andere joodse Veghelaren wordt verteld. René Hildesheim, die zelf veel joodse familieleden verloor, maakt de kijker er deelgenoot van zijn persoonlijke zoektocht rondom de vraag: 'Is herdenken wel genoeg?'. Jaarlijks wordt het vreselijke lot van de holocaustslachtoffers herdacht. Maar herinneren we ons ook wie ze waren, hoe ze deel uitmaakten van de gemeenschap en hoe ze meebouwden aan Veghel?
Lees meer oorlogsverhalen uit Meierijstad
-
Nooit meer thuiskomen
Nooit meer thuiskomen
Het is september 1944. Tussen Olland en Rooi wordt nog hard gevochten. De Duitsers geven hun veroverde meters niet prijs. Jacob 'de Zeeuw' weet dat als de Duitsers zijn huis aan de Ollandseweg gaan doorzoeken, er geen weg terug is.
-
Hell's Highway
Hell's Highway
“1944. Eerde. Een dorp dat relatief rustig de oorlog doorkwam. Tot die ene dag. Een zondag die het leven van veel, heel veel mensen op slag zou veranderen." Met deze woorden begint de documentaire van Omroep Meierij over Operatie Market Garden.
-
Burgemeester Verheijen
Burgemeester Verheijen
Herman Verheijen is tijdens de Tweede Wereldoorlog burgemeester van Erp. In augustus 1944 weigert hij een bevel van de Duitse bezetter op te volgen. Hij wordt opgepakt, afgevoerd en overlijdt op 12 maart 1945 in concentratiekamp Buchenwald.
-
Stil Verdriet
Stil Verdriet
Een jonge moeder die de schuilkelder net niet bereikt. Een man die ondanks naderend geweld zijn huis niet wil ontvluchten. Vijf kinderen die spelend met achtergebleven oorlogstuig een gruwelijke dood vinden. Stil Verdriet in het Veghel van 1944.
-
De Elfde Man
De Elfde Man
In het najaar van 1943 stort op de grens van Sint-Oedenrode en Eerde een bommenwerper neer. De Elfde Man is een zesdelige podcastserie over de Amerikaanse piloot die daarbij spoorloos verdwijnt. Heeft hij het gered? Waar is hij gebleven?
-
De granaatweken in Schijndel
De granaatweken in Schijndel
Op 23 oktober 1944 wordt Schijndel bevrijd. Daar gaan vijf verwoestende weken in de frontlinie aan vooraf. De strijdende partijen bestoken elkaar met ontelbare granaten. Velen daarvan komen in Schijndel en Wijbosch neer.
-
Het Pyama House in Erp
Het Pyama House in Erp
Het huis van de familie Otten in Erp was tijdens de Tweede Wereldoorlog een cruciale schuilplek voor gestrande piloten en bemanningsleden. De geallieerde militairen werden vanuit hier op weg geholpen, terug naar hun thuisbasis.
-
Als mens zijn we gelijk
Als mens zijn we gelijk
Het is september 1944. Koos van Schaïk (26 jaar) is werkzaam als zuster bij het Rode Kruis. In Sint-Oedenrode is een noodhospitaal ingericht. Zojuist is een gewonde Duitser binnengebracht. De jonge zuster staat voor een dilemma.
-
Vrijheid moet je koesteren
Vrijheid moet je koesteren
De Veghelse Renée Wolf-Pinto vertelt op scholen over haar ervaringen als joods onderduikmeisje. "Ik zie ons nog lopen. Hand in hand door een dik pak sneeuw. Het was hartstikke koud. We waren bang, hadden geen idee wat ons te wachten stond."
-
Het dagboek van Hanneke
Het dagboek van Hanneke
Een fragment uit het boek Hannekelief! Een verhaal van een Joods meisje wat ondergedoken zat in het Brabantse dorp Eerde. "Het schieten houdt niet op. En ik hoor explosies. Komen de Duitsers terug? Ik voel hoe mijn stem trilt."